Quy định bắt buộc lắp thiết bị giám sát hành trình và mức xử phạt 2025

Thiết bị giám sát hành trình (TBGSHT) đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý và giám sát hoạt động của các phương tiện giao thông, đặc biệt là trong lĩnh vực vận tải. Việc lắp đặt TBGSHT không chỉ giúp theo dõi vị trí, tốc độ, hành trình của xe mà còn góp phần nâng cao an toàn giao thông và hiệu quả quản lý nhà nước. Bài viết này sẽ trình bày chi tiết về quy định bắt buộc lắp đặt TBGSHT và mức xử phạt liên quan, dựa trên các nguồn thông tin pháp luật hiện hành.

1. Cơ sở pháp lý về việc lắp đặt thiết bị giám sát hành trình

Theo Điều 27 Nghị định 151/2024/NĐ-CP, các loại xe sau bắt buộc phải lắp đặt TBGSHT:

• Xe ô tô kinh doanh vận tải.
• Xe ô tô đầu kéo.
• Xe cứu thương.
• Xe cứu hộ giao thông đường bộ.

Các phương tiện này phải lắp đặt TBGSHT đáp ứng yêu cầu kỹ thuật theo Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về TBGSHT và thiết bị ghi nhận hình ảnh người lái xe.

2. Yêu cầu kỹ thuật đối với thiết bị giám sát hành trình

Theo Thông tư 71/2024/TT-BCA, từ ngày 01/01/2025, dữ liệu ghi nhận từ TBGSHT và thiết bị ghi nhận hình ảnh người lái xe được truyền về máy chủ của Cục Cảnh sát giao thông, thay vì Cục Đường bộ như trước đây. Các thiết bị này phải đáp ứng các quy chuẩn kỹ thuật quốc gia do Bộ Giao thông Vận tải ban hành.

3. Trách nhiệm của đơn vị kinh doanh vận tải và lái xe

Theo Điều 15 Thông tư 12/2020/TT-BGTVT, trách nhiệm của đơn vị kinh doanh vận tải bao gồm:

• Lắp đặt TBGSHT trên các phương tiện của đơn vị theo quy định.
• Duy trì tình trạng kỹ thuật tốt, đảm bảo truyền dẫn và cung cấp đầy đủ, chính xác, liên tục các thông tin bắt buộc theo quy định từ TBGSHT trong suốt quá trình phương tiện tham gia giao thông.
• Cung cấp tên đăng nhập và mật khẩu truy cập vào phần mềm xử lý dữ liệu từ TBGSHT của các xe thuộc đơn vị cho Sở Giao thông Vận tải nơi cấp phù hiệu, biển hiệu.

4. Mức xử phạt đối với vi phạm liên quan đến thiết bị giám sát hành trình

Theo quy định tại Nghị định 100/2019/NĐ-CP, được sửa đổi bởi Nghị định 123/2021/NĐ-CP, mức xử phạt đối với hành vi không lắp đặt TBGSHT hoặc TBGSHT không hoạt động, hoặc can thiệp làm sai lệch dữ liệu được quy định như sau:

• Đối với người điều khiển xe ô tô kinh doanh vận tải hành khách: Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 2.000.000 đồng.
• Đối với chủ phương tiện là cá nhân: Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng.
• Đối với chủ phương tiện là tổ chức: Phạt tiền từ 6.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng.

Ngoài ra, hành vi tháo gỡ, can thiệp vào TBGSHT nhằm mục đích trốn tránh sự giám sát của cơ quan chức năng có thể bị xử lý hình sự. Ví dụ, một nhóm ngư dân đã bị tuyên phạt hơn 12 năm tù vì tháo TBGSHT để đánh bắt thủy sản trái phép.

5. Kiến nghị liên quan đến việc xử phạt dựa trên dữ liệu từ thiết bị giám sát hành trình

Gần đây, Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam đã kiến nghị chưa xử phạt các hành vi vi phạm từ khai thác dữ liệu do TBGSHT cung cấp đối với người điều khiển ô tô và chủ phương tiện vượt quá thời gian lái xe quy định. Đề xuất này nhằm đảm bảo tính chính xác và công bằng trong việc xử phạt, đồng thời xem xét các yếu tố khách quan có thể ảnh hưởng đến dữ liệu từ TBGSHT.

6. Lợi ích của việc lắp đặt thiết bị giám sát hành trình

Việc lắp đặt TBGSHT mang lại nhiều lợi ích, bao gồm:

• Đối với doanh nghiệp vận tải: Giúp quản lý hiệu quả đội xe, theo dõi hành trình, tiết kiệm chi phí nhiên liệu và bảo dưỡng, nâng cao chất lượng dịch vụ.
• Đối với cơ quan quản lý nhà nước: Hỗ trợ trong việc giám sát, quản lý hoạt động vận tải, đảm bảo an toàn giao thông và xử lý vi phạm kịp thời.
• Đối với xã hội: Góp phần giảm thiểu tai nạn giao thông, bảo vệ môi trường và nâng cao ý thức chấp hành luật giao thông của lái xe.

Xem thêm Thiết bị chăm sóc xe ô tô

7. Kết luận

Việc bắt buộc lắp đặt TBGSHT là bước tiến quan trọng trong việc nâng cao an toàn giao thông và hiệu quả quản lý vận tải. Các doanh nghiệp vận tải và cá nhân liên quan cần nắm rõ và tuân thủ quy định này để đảm bảo hoạt động kinh doanh hiệu quả và tuân thủ pháp luật. Đ